Hiện nay, lúa vụ Thu Mùa năm 2025 trà sớm đang giai đoạn đứng cái-làm đòng, trà chính cuối đẻ nhánh-đứng cái, trà muộn đang giai đoạn đẻ nhánh-đẻ nhánh rộ. Tình hình thời tiết, khí hậu trong 10 ngày qua diễn biến phức tạp do ảnh hưởng của giống lốc và bão số 3 (WIPHA), ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng, phát triển cũng như diễn biến tình hình sinh vật gây hại (SVGH) trên cây lúa. UBND xã Kiên Thọ đã chỉ đạo phòng chuyên môn phối hợp với Trung tâm DVNN Ngọc Lặc tiến hành thăm đồng.
Qua kết quả kiểm tra thăm đồng ở một số thôn trên địa bàn xã đã xuất hiện một số đối tượng gây hại chính:
-Bệnh nghẹt rễ, ngộ độc hữu cơ: phát sinh khi lúa bắt đầu đẻ nhánh trên những ruộng trũng, làm đất vội, không xử lý đất trước khi cấy. Triệu chứng bệnh ban đầu vàng các lá chân, sau đó vàng lên toàn bộ lá của cây; bộ rễ bị vàng, thối đen, rễ không phát triển; cây đẻ nhánh kém, phát triển chậm tỷ lệ bệnh TB 5%, nơi cao 10%.
- Chuột gây hại cục bộ tại những ruộng gần gò đồi, bờ rừng, ven làng, trên lúa trà sớm, trà chính, tỷ lệ hại TB 5-8%, nơi cao 10%
- Ngoài ra rầy nâu, rầy lưng trắng lứa 4, sâu đục thân hai chấm lứa 4,…mật độ thấp, gây hại rải rác.
Dự tính dự báo trong thời gian tới, một số SVGH có thể gây hại mạnh và phổ biến, cần lưu ý:
- Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn phát sinh gây hại tăng trên lúa sau những đợt mưa giông, gây khô lá, héo lá
- Sâu đục thân hai chấm lứa 4 gia tăng mật độ, khả năng lứa 5 gây hại mạnh vào đầu tháng đến trung tuần tháng 8 gây dảnh héo từ trung tuần tháng 8 đổ đi khi lúa đang giai đoạn đứng cái-làm đòng.
- Khả năng rầy lưng trắng nhiễm virus lùn sọc đen phương Nam di cư theo bão xâm nhập và gây hại trên lúa, cần đặc biệt lưu ý đối tượng này vì đây là môi giới truyền bệnh lùn sọc đen phương Nam.
Để chủ động trong công tác chăm sóc, phòng trừ dịch hại trên cây lúa, hạn chế thấp nhất thiệt hại do dịch hại gây ra, bà con nhân dân cần bón phân thúc đón đòng đúng thời điểm, đây là giai đoạn quyết định năng suất vì vậy cần bón đúng thời điểm, bón phân cân đối, hợp lý. Khi bón phân cần kết hợp làm cỏ sục bùn, bón khi sáng sớm hoặc chiều mát để tránh bay hơi. Điều tiết nước hợp lý để cây lúa đủ điều kiện tốt nhất trong quá trình làm đòng.
- Đối với bệnh nghẹt rễ-ngộ độc hữu cơ: khắc phục bằng cách sử dụng 20kg vôi bột, 10kg lân, 1 tạ phân chuồng (lượng bón cho 1 sào 500m2) bón cho lúa kết hợp làm cỏ sục bùn, giữ nước 3-5 ngày sau đó tháo nước cũ cho nước mới vào chăm sóc bình thường, kết hợp sử dụng phân bón qua lá để cung cấp dinh dưỡng cho cây. Lưu ý: Không bón đạm khi lúa đang bị bệnh, khi nào lúa xanh trở lại, ra lá mới, kiểm tra thấy rễ trắng thì mới bón đạm và chăm sóc bình thường.
- Đối với bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn: Phòng, trừ bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn trên các diện tích lúa bị ngập và diện tích chớm xuất hiện bệnh bằng thuốc BVTV, có thể tham khảo một số loại thuốc sau: Totan 20WP, Hỏa tiễn 50SP, Aliette 800WG, Physan 20SL,…
- Đối với sâu cuốn lá nhỏ: theo dõi chặt chẽ diễn biến, xác định thời điểm sâu non nở, có thể khuyến cáo bà con nông dân phun trừ sâu cuốn lá nhỏ từ ngày 02-10/8/2025 khi mật độ sâu giai đoạn đẻ nhánh ≥50 con/m2 , giai đoạn làm đòng ≥20 con/m2. Phun thuốc có hoạt chất như: Chlorantraniliprole, Indoxacarb, Emamectin, Isocloseram,…Có thể tham khảo một số loại thuốc: Incipio 200SC, Voliam Targo 063SC, Prevathon 200SC,…
- Đối với sâu đục thân hai chấm: Khi mật độ sâu: 0,5 ổ trứng/ m2 (hoặc 5% dảnh héo) tiến hành phun thuốc (phun tốt nhất khi bướm ra rộ 5 – 7 ngày). Có thể tham khảo một số loại thuốc: Wamtox 100EC, Kampon 600WP, Neretox 95WP,…
- Đối với rầy lưng trắng: nếu thấy xuất hiện trên đồng ruộng, tổ chức phun phòng trừ bằng thuốc BVTV, có thể tham khảo một số loại thuốc: Penalty 40WP, Goldra 250WG, Butyl 40WG, Chatot 600WG,…
- Đối với chuột hại: tổ chức diệt chuột theo các đợt bằng các biện pháp kết hợp như: biện pháp thủ công, vật lý, cơ giới, biện pháp sinh học, biện pháp hóa học,…
- Phòng trừ sâu bệnh kịp thời, phun thuốc hóa học theo nguyên tắc 4 đúng (đúng thuốc, đúng lúc, đúng nồng độ liều lượng và đúng cách) không phun thuốc hóa học bừa bãi, đọc kỹ hướng dẫn và khuyến cáo của nhà sản xuất đồng thời thu gom, xử lý bao gói thuốc BVTV sau sử dụng đúng nơi quy định./.
Thực hiện: Trung tâm cung ứng dịch vụ công Kiên Thọ